رضا مصطفوی، نویسنده، پژوهشگر و فعال فرهنگی در حوزههای علوم اسلامی، تاریخ، ادبیات فارسی و ارتباطات است. او از چهرههای شناختهشده در حوزهی پژوهشهای تاریخی، دینی و ادبی است و فعالیتهای گستردهای در زمینههای فرهنگی، رسانهای و آموزشی داشته است.متولد ۲۳ خرداد ۱۳۵۲ (بهروایت شناسنامه) یا ۱۵ مهر ۱۳۵۳ (بهروایت خودش) در تهران است.
تحصیلات و سوابق علمی
رضا مصطفوی تحصیلات حوزوی خود را از سال ۱۳۷۳ در مدرسهی معصومیه قم آغاز کرد و دروس عالی و خارج را نزد آیات عظام وحید خراسانی، محمدتقی سبحانی، جوادی آملی و دیگر اساتید برجسته حوزه علمیه قم فرا گرفت. او همچنین دانشآموختهی مرکز تربیت محقق و نویسنده حوزهی علمیهی قم (۱۳۷۹ تا ۱۳۸۲) و مرکز مطالعات و پژوهشهای فلکی نجومی (۱۳۷۶ تا ۱۳۷۹) است. مصطفوی در حوزهی یهود و صهیونیسمپژوهی نیز تخصص دارد و بهعنوان کارشناس در مؤسسهی مطالعات فرهنگی لوح و قلم فعالیت کرده است. علاوه بر تحصیلات حوزوی، او دارای مدرک کارشناسی زبان و ادبیات فارسی و کارشناسی ارشد تاریخ تشیع است.
فعالیتهای فرهنگی و رسانهای
رضا مصطفوی از فعالان پرکار در عرصهی فرهنگی و رسانهای است. او در سال ۱۳۸۴ ماهنامهیامتدادرا بنیان گذاشت که تا سال ۱۳۹۲ یکی از پرمخاطبترین نشریات کشور بود. پس از آن، به سردبیری ماهنامهی رسائلپرداخت و تلاش کرد دیدگاههای حوزهی علمیهی عصر انقلاب اسلامی را روایت کند. او همچنین مدیر شبکهی فرهنگی امتداد وابسته به بنیاد حفظ آثار و نشر ارزشهای دفاع مقدس بوده است. علاوه بر این، مدیریت آثار و آفرینشهای هنری و رسانهای مسجد مقدس جمکران را نیز برعهده داشته است.
مصطفوی در حوزهی سینما و تلویزیون نیز حضوری فعال داشته است. او بهعنوان مشاور مذهبی و مدیر گروه تحقیق و نگارش فیلمنامه سریال موسی کلیمالله با فرجالله سلحشور همکاری کرده است. این سریال که پس از درگذشت فرجالله سلحشور، ساخت آن را ابراهیم حاتمیکیا برعهده دارد، نیازمند تحقیقات عمیق تاریخی و دینی است. او همچنین همراه با مرحوم فرجالله سلحشور، مدیریت مؤسسهی تبیان را برعهده داشت که هدف آن تربیت نویسنده و کارگردان سینمای دینی بود. در این مؤسسه، مبانی سینمای دینی را تدریس میکرد و بهعنوان مشاور تاریخیمذهبی فیلمنامههای قصههای تبیان فعالیت داشت.
او همچنین بهعنوان کارشناس مذهبی و مشاور فیلمنامههای تاریخی و دینی، در پروژههایی مانندموسی کلیمالله، فهرست مقدس، اصحاب اخدود و قصههای تبیان همکاری داشته است.
فعالیتهای آموزشی و پژوهشی
رضا مصطفوی در حوزهی آموزش نیز فعالیتهای گستردهای داشته است. او دورههای آموزشی ویرایش، نویسندگی، گزارش و مصاحبه را در مراکز فرهنگی مختلف برگزار کرده و ادبیات فارسی را در حوزهی علمیهی قم تدریس نموده است. همچنین، دورهی تخصصی ویرایش و نگارش در رسانه را در شهرهای مختلف برگزار کرده است.
او در زمینهی پژوهشهای تاریخی و دینی نیز فعالیتهای چشمگیری داشته است. مصطفوی بهعنوان سرویراستار در پروژههایی مانند دانشنامهی شهیدمطهری، دانشنامههای علمی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی،کتابشناسی جهانی قرآن کریم وکتابشناسی جهانی مهدویت همکاری کرده است. او همچنین معاونت تدوین متون و انتشارات مرکز پژوهشهای فرهنگی حوزهی علمیهی قم (۱۳۸۱ تا ۱۳۸۳) و معاونت پژوهش و تدوین متون درسی نهاد نمایندگی ولی فقیه در دانشگاهها (۱۳۷۵ تا ۱۳۸۶) را برعهده داشته است.
مدیریتهای فرهنگی و انتشاراتی
رضا مصطفوی اکنون مدیر مسئول انتشارات عهد مانا است که به انتشار آثاری در حوزهی ادبیات، فرهنگ و تاریخ میپردازد. او همچنین مدیر مسئول انتشارات عمادفردا بوده است.
آثار و تألیفات
رضا مصطفوی نویسندهی پرکاری است که آثار متعددی در حوزههای تاریخ، دین، ادبیات و فرهنگ تألیف کرده است. برخی از مهمترین آثار او عبارتند از:
تبار انحراف؛ پژوهشی در دشمنشناسی تاریخی (۱۳۸۵)
اندیشه اسلامی۲ (تلخیص، ۱۳۸۶)
نشانه؛ روایتهایی از معنویت و توسل در تفحص شهدا(۱۳۹۲)
گپوگفت حرفهای؛ نکتههای کاربردی در مصاحبه برای خاطرات شفاهی(1393)
التیام؛ فرجامشناسی جریانهای تاریخ(۱۳۹۵)
تاریخ آل امجاد(تصحیح و تحقیق، ۱۳۹۵)
آوای درد؛ نخستین ترجمهی فارسی مقتل لهوف(تصحیح و تحقیق، ۱۳۹۵)
تمنا؛ آیندهشناسی جامعهی منتظر جهانی(1396)
قبس قصه؛ از وحی تا داستان؛ یادداشتها و برداشتهایی درباره دراماتیزه کردن قصههای قرآنی(1397)
دنیای دیدنی؛ دنیا را از نگاه امام صادق ببین(1398)
میثاق؛ قصه کنشمحور فیلمنامهی سریال حضرت موسی(ع)
کیمیاگر(رمان، ۱۳۹۸)
اشک دریا (رمان، 1404)؛ داستانی تاریخی با مایه مهدویت و انتظار.
ترجمهها
رضا مصطفوی در حوزهی ترجمه نیز فعالیتهای قابل توجهی داشته است. برخی از مهمترین ترجمههای او عبارتند از:
فروع کافی: ترجمهی کتاب فروع الکافی اثر شیخ کلینی، که در چهار جلد منتشر شده است.
قرار؛ ترجمه خطبهی غدیر خم و روایتی ساده از سرگذشت غدیر خم.
راه و رسم تجارت: ترجمهی کتابالمعیشه از فروع کافی، در زمینهی اصول و مبانی تجارت از دیدگاه اسلامی.
همراز: ترجمهی مناجاتهای رازگونهٔ خدا با موسی و عیسی (ع).
هزار آیه: گردآوری و ترجمهی آیات مربوط به حضرت موسی(ع) و بنیاسرائیل